Chichich kúuk
Es codo duro (no le gusta gastar dinero)
Ch’ija’an, ba’ale’ma’ ti tuláakali’
Viejo, pero no de todas
Ch’ija’ane’ jaaj, ba’ale ma’jma’ -óoli’
Viejo pero no pendejo
¿Ba’ax úuchak a beetik ti’ jun túul peek?
¿Qué le puedes hacer a un perro?
Ba’al ma’ a k’aat ka’aj ila’ake’ ma’ a we’esik
Lo que no quieres que se vea no lo muestres
Ba’al máanja’ane, máanja’an
Lo pasado, pasado
Ba’alche’ joolok’e’ tuunich ichil u janal
Para animal goloso piedras en la comida
Ba’alche’ ma’ a k’aj-óole’ma, ma’ a náajk’abtik
Animal que no conoces, no lo toques
Ba’alch’e’ mina’an u su’tal
El animal no tiene verguenza
Chichaan kaaje’, metnal nojoch
Pueblo chico, infierno grande
In Yakumech
Te amo
Tu’ux Yan u Kuchnil P’oktal
¿Dónde esta el baño?
Tak in wené
Tengo sueño
Ma’ uts tin wichi
No me gusta
Tak in jantik pibik’ekk’en
Se me antoja unos tacos de cochinita
Ko’ox man káalkunaj baa
Vamos por unas chelas (cervezas)
Jach Utoech tin wich
Estoy enamorado de ti
Fuente:
K’axt’aano’ob. Palabras Enlazadas.Eleuterio Po’ot Yah.Colección Capital Americana de Cultura.Compañía Editorial de la Península S.A. de C.V. Octubre 2000.Mérida, Yucatán, México.
Aprende Maya con estas 17 sencillas frases. Novedades de Yucatán.
https://sipse.com/novedades-yucatan/aprendizaje-lengua-maya-frases-tradicionales-idioma-237170.html